بذر موسیر (Shallot) گیاهی از خانواده پیاز است که هم از طریق بذر و هم از طریق پیازچه (یا غده) قابل کشت است. کاشت از بذر کمی زمان‌برتر است اما می‌تواند تنوع بیشتری را ارائه دهد و برای نگهداری طولانی‌مدت بذرها مناسب است.
مرحله ۱: زمان کاشت
- در مناطق با زمستان‌های معتدل: می‌توانید بذر موسیر را در پاییز (اواخر تابستان تا اوایل پاییز) بکارید تا قبل از سرمای شدید ریشه بگیرند و در بهار سال بعد برداشت شوند.
- در مناطق با زمستان‌های سرد: بهتر است بذرها را در اوایل بهار، بلافاصله پس از رفع خطر یخبندان شدید و زمانی که خاک قابل کار کردن است، بکارید.
مرحله ۲: آماده‌سازی بذر موسیر و خاک
- خاک: موسیر به خاکی با زهکشی خوب، حاصلخیز و غنی از مواد آلی نیاز دارد. pH مناسب خاک برای موسیر بین ۶.۰ تا ۷.۰ (کمی اسیدی تا خنثی) است. قبل از کاشت، خاک باغچه را با کمپوست یا کود حیوانی پوسیده غنی کنید. برای گلدان، از خاک گلدان با کیفیت بالا که زهکشی خوبی دارد استفاده کنید.
- بذر: بذرهای موسیر معمولاً نیاز به تیمار خاصی ندارند، اما می‌توانید برای بهبود جوانه‌زنی، آن‌ها را به مدت چند ساعت در آب ولرم خیس کنید.
مرحله ۳: کاشت بذر موسیر
- در گلدان:
- گلدانی با حداقل عمق ۱۵-۲۰ سانتی‌متر و قطر مناسب (بسته به تعداد بذرهایی که می‌کارید، برای هر بذر حداقل ۵-۷ سانتی‌متر فاصله در نظر بگیرید) انتخاب کنید که دارای سوراخ‌های زهکشی کافی باشد.
- گلدان را با خاک گلدان پر کنید و حدود ۲-۳ سانتی‌متر از لبه گلدان را خالی بگذارید.
- بذرها را با فاصله حدود ۲-۳ سانتی‌متر از هم روی سطح خاک قرار دهید.
- روی بذرها را با لایه‌ای نازک (حدود ۰.۵ سانتی‌متر) از خاک یا ورمیکولیت بپوشانید.
- به آرامی آبیاری کنید تا خاک مرطوب شود. می‌توانید از اسپری آب برای جلوگیری از جابجایی بذرها استفاده کنید.
- گلدان را در مکانی با نور کافی (آفتاب کامل یا نیمه آفتاب) قرار دهید.
- در باغچه:
- محلی آفتاب‌گیر را انتخاب کنید که روزانه حداقل ۶ تا ۸ ساعت نور مستقیم خورشید دریافت کند.
- خاک را به عمق ۲۰-۲۵ سانتی‌متر شخم زده و با مواد آلی اصلاح کنید.
- شیارهایی به عمق ۰.۵ تا ۱ سانتی‌متر ایجاد کنید.
- بذرها را با فاصله ۲-۳ سانتی‌متر از هم در شیارها قرار دهید. اگر می‌خواهید موسیرهای بزرگ‌تری داشته باشید، بعداً آن‌ها را تنک کنید.
- روی بذرها را با لایه‌ای نازک از خاک بپوشانید.
- به آرامی آبیاری کنید.
مرحله ۴: مراقبت از نشاها و گیاهان
- آبیاری: خاک را همواره مرطوب نگه دارید، به خصوص در طول جوانه‌زنی و مراحل اولیه رشد. اما از آبیاری بیش از حد که منجر به غرقاب شدن خاک می‌شود، خودداری کنید، زیرا می‌تواند باعث پوسیدگی شود.
- نور: موسیر به نور کافی برای رشد سالم نیاز دارد. اطمینان حاصل کنید که گیاهان شما روزانه حداقل ۶ ساعت نور مستقیم خورشید دریافت می‌کنند.
- تنک کردن (Thinning): وقتی نشاها حدود ۵ تا ۱۰ سانتی‌متر رشد کردند و به اندازه کافی قوی شدند، آن‌ها را تنک کنید. فاصله بین گیاهان را به ۱۰ تا ۱۵ سانتی‌متر افزایش دهید تا فضای کافی برای رشد غده‌ها داشته باشند. موسیرهای جوان تنک شده را می‌توانید در آشپزی استفاده کنید.
- کنترل علف‌های هرز: علف‌های هرز می‌توانند با موسیر برای مواد غذایی و آب رقابت کنند. به طور منظم علف‌های هرز را از بین ببرید، به خصوص در اطراف گیاهان جوان.
- کوددهی: در صورت نیاز و اگر خاک شما حاصلخیز نیست، می‌توانید در اواسط فصل رشد از یک کود متعادل با فسفر و پتاسیم بالا استفاده کنید. از کودهای با نیتروژن بالا بیش از حد استفاده نکنید، زیرا می‌توانند باعث رشد برگ و کاهش اندازه غده شوند.
مرحله ۵: برداشت
- موسیرها معمولاً در اواخر تابستان یا اوایل پاییز (حدود ۹۰ تا ۱۲۰ روز پس از کاشت) آماده برداشت هستند.
- زمانی که برگ‌های سبز شروع به زرد شدن و خشک شدن کردند و به زمین افتادند، موسیرها آماده برداشت هستند.
- با احتیاط موسیرها را از خاک بیرون بیاورید، مراقب باشید به غده‌ها آسیب نرسانید.
- پس از برداشت، موسیرها را برای چند روز در مکانی خشک، خنک و با تهویه خوب قرار دهید تا خشک شوند و پوستشان سفت شود. این کار به افزایش ماندگاری آن‌ها کمک می‌کند.
با رعایت این نکات، می‌توانید موسیرهای تازه و خوش‌طعمی را در گلدان یا باغچه خود پرورش دهید!
