بذر جعفری ، گیاهی معطر و پرکاربرد در آشپزی است که هم در گلدان و هم در باغچه قابل پرورش است، هرچند جوانه‌زنی آن ممکن است کمی طول بکشد.
نحوه کاشت بذر جعفری در گلدان و باغچه
نکات کلی برای کاشت بذر جعفری :
- خیساندن بذر: بذرهای جعفری پوسته سختی دارند که جوانه‌زنی را کند می‌کند. برای تسریع جوانه‌زنی، بذرها را به مدت ۲۴ تا ۴۸ ساعت در آب ولرم خیس کنید. می‌توانید در این مدت چند بار آب را عوض کنید.
- صبور باشید: جوانه‌زنی جعفری ممکن است ۲ تا ۴ هفته طول بکشد. نگران نباشید و فقط شرایط مناسب را فراهم کنید.
کاشت بذر جعفری در گلدان:
- انتخاب گلدان مناسب: گلدانی با عمق حداقل ۲۰ تا ۲۵ سانتی‌متر و دارای سوراخ‌های زهکشی کافی انتخاب کنید. جعفری ریشه‌های نسبتاً بلندی دارد.
- خاک مناسب: از خاک گلدان با کیفیت، سبک، غنی از مواد آلی و دارای زهکشی خوب استفاده کنید. ترکیب خاک برگ، پیت‌ماس و پرلیت یا کمپوست برای آن مناسب است.
- کاشت بذر: بعد از خیساندن بذرها، آن‌ها را به فاصله ۳ تا ۵ سانتی‌متر از هم روی سطح خاک قرار دهید و سپس روی آن‌ها را با لایه‌ای نازک (حدود نیم سانتی‌متر) از خاک بپوشانید.
- آبیاری: خاک را پس از کاشت به آرامی آبیاری کنید تا مرطوب شود. تا زمان جوانه‌زنی، خاک را همواره مرطوب نگه دارید. می‌توانید روی گلدان را با یک نایلون شفاف بپوشانید تا رطوبت حفظ شود، اما روزانه آن را برای تهویه بردارید.
- نور: گلدان را در محلی قرار دهید که نور کافی (حداقل ۵ تا ۶ ساعت نور غیرمستقیم یا فیلتر شده) دریافت کند. جعفری نور کامل خورشید را دوست دارد اما در مناطق گرم، نور شدید بعدازظهر ممکن است باعث سوختگی برگ‌ها شود.
- دما: دمای ایده‌آل برای جوانه‌زنی و رشد جعفری بین ۱۸ تا ۲۴ درجه سانتی‌گراد است.
- مراقبت و برداشت: پس از جوانه‌زنی و زمانی که گیاهان به اندازه کافی بزرگ شدند (ارتفاع ۱۰-۱۵ سانتی‌متر)، می‌توانید شروع به برداشت کنید. برگ‌های بیرونی و ساقه‌های بلندتر را از نزدیک سطح خاک با قیچی بچینید. این کار باعث تحریک رشد برگ‌های جدید می‌شود. از چیدن بیش از یک سوم برگ‌ها در یک زمان خودداری کنید.
کاشت بذر جعفری در باغچه:
- آماده‌سازی محل کاشت: محلی را در باغچه انتخاب کنید که آفتاب کامل تا نیم‌سایه دریافت کند. خاک باید غنی از مواد آلی، دارای زهکشی خوب و pH بین ۶.۰ تا ۷.۰ باشد. قبل از کاشت، خاک را تا عمق ۲۰-۲۵ سانتی‌متری شل کنید و با کمپوست یا کود حیوانی پوسیده مخلوط کنید.
- زمان کاشت: بهترین زمان برای کاشت جعفری در باغچه، اوایل بهار پس از رفع خطر یخبندان یا در پاییز است. در مناطق با زمستان‌های معتدل، می‌توان آن را در پاییز هم کاشت.
- کاشت بذر: بذرها را (پس از خیساندن) در ردیف‌هایی با فاصله ۱۵ تا ۲۰ سانتی‌متر از یکدیگر بکارید. فاصله هر بذر از بذر دیگر در ردیف را حدود ۳ تا ۵ سانتی‌متر در نظر بگیرید. روی بذرها را با حدود نیم سانتی‌متر خاک بپوشانید.
- آبیاری: پس از کاشت، خاک را به خوبی آبیاری کنید. خاک باغچه نیز باید همواره مرطوب نگه داشته شود، به خصوص در طول دوره جوانه‌زنی و رشد اولیه. خشکی کشیدن خاک باعث تلخ شدن برگ‌ها می‌شود.
- نازک کردن (تنک کردن): زمانی که جوانه‌ها به ارتفاع ۵ تا ۷ سانتی‌متر رسیدند، آن‌ها را تنک کنید تا فاصله بین هر بوته جعفری به ۱۰ تا ۱۵ سانتی‌متر برسد. این کار فضای کافی برای رشد بهتر ریشه‌ها و برگ‌ها را فراهم می‌کند.
- مراقبت: علف‌های هرز را به طور مرتب از اطراف گیاهان حذف کنید. می‌توانید یک لایه نازک مالچ مانند کمپوست یا کاه اطراف گیاهان بریزید تا رطوبت خاک حفظ شود و رشد علف‌های هرز کنترل شود.
- برداشت: زمانی که برگ‌ها به اندازه کافی بزرگ شدند (حدود ۱۵-۲۰ سانتی‌متر)، می‌توانید شروع به برداشت کنید. برگ‌های بیرونی و ساقه‌های پایینی را از نزدیک سطح خاک بچینید. با این روش، گیاه به رشد خود ادامه می‌دهد و می‌توانید چندین بار از آن برداشت کنید.
با رعایت این نکات، می‌توانید جعفری تازه و معطری را هم در گلدان و هم در باغچه خود پرورش دهید و از طعم آن در غذاهایتان لذت ببرید!
